Merchtem is een Nederlandstalige gemeente in het Vlaamse Gewest, gelegen in het noordwestelijke deel van de provincie Vlaams-Brabant.

De gemeente Merchtem met 21 dorpen maakte vroeger deel uit van de streek rond Brussel.

Deze gemeente, ten noorden van Brussel gelegen, telt 16.302 inwoners (op 1 januari 2018) en heeft een oppervlakte van 36.72 km².

Merchtem grenst aan de Vlaamse gemeenten Asse, Londerzeel, Meise, Opwijk, Wemmel en Buggenhout.